Coraz więcej osób sięga po leki na sen, traktując je jako szybkie rozwiązanie problemów z bezsennością, stresem czy lękiem. Choć krótkoterminowe zażywanie leków nasennych może przynieść ulgę, ich długotrwałe stosowanie niesie poważne ryzyko. Uzależnienie od leków, zwane potocznie lekomanią, to realne zagrożenie, które często rozwija się niepostrzeżenie.
Jak rozwija się lekomania?
Lekomania to uzależnienie od leków – zarówno nasennych, jak i uspokajających, przeciwbólowych czy przeciwlękowych. W przypadku leków nasennych najczęściej chodzi o środki z grupy benzodiazepin, barbituranów lub leków Z (np. zolpidem).
Mechanizm uzależnienia wygląda podobnie jak w przypadku alkoholu czy narkotyków. Organizm przyzwyczaja się do działania substancji, przez co:
- potrzebna jest coraz większa dawka, aby osiągnąć efekt,
- pojawiają się objawy odstawienne (bezsenność, lęk, drażliwość),
- osoba traci kontrolę nad ilością i częstotliwością zażywania leków.
Leki na sen – pomoc czy pułapka?
Leki na sen mogą być skuteczne w krótkim okresie – np. po traumatycznym przeżyciu, w epizodach depresyjnych czy podczas intensywnego stresu. Jednak stosowane regularnie, stają się niebezpieczne. Do najczęstszych objawów uzależnienia należą:
- trudności z zasypianiem bez leku,
- ciągła potrzeba posiadania zapasu tabletek,
- ukrywanie faktu zażywania przed bliskimi,
- łączenie różnych leków lub zwiększanie dawek bez konsultacji z lekarzem.
Uzależnienie od leków nasennych często prowadzi do pogorszenia funkcjonowania psychicznego i fizycznego, obniżenia nastroju oraz wycofania społecznego.
Detoks lekowy – pierwszy krok do zdrowia
Wyjście z uzależnienia zaczyna się od detoksu lekowego – czyli stopniowego i bezpiecznego odstawienia substancji psychoaktywnej pod kontrolą specjalistów. Nagłe przerwanie zażywania leków może być niebezpieczne, dlatego detoks powinien być przeprowadzany w profesjonalnych warunkach.
Typowe objawy odstawienia to:
- bezsenność,
- niepokój,
- drżenie mięśni,
- skoki ciśnienia,
- stany lękowe i depresyjne.
Właściwie przeprowadzony odwyk lekowy przygotowuje pacjenta do kolejnego etapu – terapii psychologicznej.
Leczenie lekomanii – terapia uzależnień
Leczenie lekomanii nie kończy się na detoksie. Kluczową rolę odgrywa terapia uzależnień, która pomaga zrozumieć przyczyny sięgania po leki oraz nauczyć się funkcjonować bez farmakologicznego wsparcia. Terapia może przyjmować różne formy:
- spotkania indywidualne z psychoterapeutą,
- terapia grupowa,
- zajęcia edukacyjne i treningi radzenia sobie z emocjami,
- wsparcie bliskich i terapia rodzinna.
Często najlepsze efekty przynosi pobyt w specjalistycznym ośrodku terapii, gdzie pacjent jest pod stałą opieką zespołu terapeutycznego i może w pełni skupić się na procesie zdrowienia.
Ośrodek terapii – bezpieczne miejsce na nowy początek
Dla wielu osób zmagających się z uzależnieniem od leków, pobyt w ośrodku terapii to kluczowy moment zwrotny. Taki ośrodek oferuje:
- profesjonalny detoks lekowy,
- indywidualnie dopasowany plan leczenia,
- opiekę medyczną i psychologiczną,
- izolację od źródeł stresu i codziennych pokus.
Pobyt w ośrodku trwa zwykle od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od stopnia uzależnienia i gotowości pacjenta do zmian.
